Let’s talk about verlatingsangst! Yeah…. Nou ja, dat is misschien wel erg enthousiast. Want laten we eerlijk zijn; verlatingsangst is niet leuk. Voor jou zelf niet en voor dierbaren om jou heen ook niet. Verlatingsangst kan er (onbewust) voor zorgen dat je jaloers, bezitterig en controlerend wordt. Je bent bang iemand te verliezen door verlaten te worden of door ziekte of overlijden. Je bent bezorgd en onzeker en dit kan jouw leuke zelf volledig gaan overschaduwen.
In deze blog geven we eerst de nodige uitleg over verlatingsangst. Het is belangrijk om enig inzicht te hebben in de (bewuste of onbewuste) angst die er misschien wel voor zorgt dat jij niet je leuke spontane zelf kan zijn en wellicht ook in de weg zit in jouw zoektocht naar een veilige en vervullende relatie.
Wij leggen je graag uit wat de symptomen zijn van verlatingsangst, waar het vandaan komt en we geven jou uiteindelijk 6 stappen voor directe verlichting van jouw verlatingsangst. De moeite waard om even voor te gaan zitten dus… want weet je, je bent het waard!
Wat is verlatingsangst en hoe ontstaat het?
In het eindeloze doolhof van menselijke emoties en psychologie is er één angst die bij velen onder ons een vervelende onderhuidse nervositeit veroorzaakt: Verlatingsangst.
Simpel gezegd is verlatingsangst de angst om verlaten te worden. Bijvoorbeeld de angst dat je partner of goede vriend(in) jou verlaat of dat een dierbare zal overlijden. En zo simpel als dit klinkt, zo ingewikkeld kan het ook zijn.
Vaak komt verlatingsangst voort uit een onveilige hechting in de vroege jeugd. Ook negatieve ervaringen op latere leeftijd kunnen bijdragen aan verlatingsangst. Deze gangbare verklaring voor verlatingsangst wordt uitgediept in de hechtingstheorie van John Bowlby. Die stelt dat verlatingsangst kan ontstaan doordat je in het verleden verlaten bent door een belangrijke ander, bijvoorbeeld je ouders of andere dierbaren. Als je je als baby en kind veilig hebt kunnen hechten, zonder ervaringen van verlating, zal dat positief werken op jouw gevoel van veiligheid in relaties op latere leeftijd.
Een andere belangrijke factor is ons brein, of iets specifieker: de Amygdala. Een onderdeel van jouw brein dat ook wel het ‘emotiecentrum van de angst’ wordt genoemd. Verschillende hormonen spelen een belangrijke rol bij het reguleren van emoties en angsten en zo ook bij het ontwikkelen van verlatingsangst. Bijvoorbeeld het hormoon Oxytocine, ook wel bekend als het ‘knuffelhormoon’, speelt een rol bij het bevorderen van sociale bindingen en kan gevoelens van verbondenheid en veiligheid versterken. Een gebrek aan oxytocine kan dan ook bijdragen aan gevoelens van verlatingsangst.
Over het algemeen houdt ons brein ons goed in balans, maar in dat proces kan nog wel eens iets misgaan. Bijvoorbeeld door negatieve ervaringen waardoor jouw hersenen overdreven beschermend gaan reageren op vergelijkbare situaties. En dan kunnen (niet reële) angsten op de loer liggen.
Heb ik verlatingsangst?
Symptomen van verlatingsangst kunnen op verschillende manieren tot uiting komen. Ze kunnen heel expliciet zijn, maar ze kunnen ook heel subtiel zijn. Het kan goed zijn dat je je er niet eens bewust van bent dat jouw gedrag of de patronen in jouw relaties met dierbaren worden gevoed door verlatingsangst.
‘Als kind al lokte ik ruzies uit met mensen die ik liefhad,
Laura, 47 jaar
als puber was ik altijd verliefd, steeds weer op een ander,
de ene verkering overlapte vaak met de volgende kandidaat,
als getrouwde vrouw ging ik vreemd, 20 jaar lang.
Nooit gedacht dat dit allemaal voortkomt uit verlatingsangst…’
Veel voorkomende symptomen van verlatingsangst:
- Intense bezorgdheid om verlaten te worden: Je bent overmatig bezorgd dat je verlaten wordt door geliefden of dierbaren, ook als daar helemaal geen aanleiding voor is. Ook kan je heel bang zijn dat een ander iets overkomt.
- Angst om alleen de te zijn: Je bent bang om alleen te zijn.
- Afgezonderd gedrag: Je kan je heel alleen voelen, ook als je onder de mensen bent. Om dat gevoel van eenzaamheid te voorkomen vermijd je sociale activiteiten.
- Overmatige afhankelijkheid: Je stelt jezelf afhankelijk op om te voorkomen dat iemand je verlaat. Dat geeft jou een gevoel van veiligheid.
- Fysieke symptomen: Je ervaart fysieke klachten zoals bijvoorbeeld hartkloppingen, zweten, maagklachten of duizeligheid als de verlatingsangst opspeelt.
- Extreme jaloezie: Het maakt jou angstig en jaloers als jouw partner of een andere dierbare het leuk heeft zonder jou.
- Nare dromen of nachtmerries: Je hebtdromen over dat je verlaten wordt.
- Snel verliefd worden: Je hebt de neiging snel verliefd te worden; je stort je snel in nieuwe relaties en bent nooit lang alleen.
- Bevestiging willen krijgen: Je zoekt continu naar bevestiging dat je goed genoeg bent en dat je niet verlaten wordt. Dat kan extreme vormen aannemen; je kan bijvoorbeeld ruzies uitlokken om te checken of je dan niet verlaten wordt. Of je kan vreemdgaan omdat je dan steeds weer bevestigd krijgt dat je leuk genoeg bent.
- Controlerend gedrag vertonen: Je vertoont bezitterig en controlerend gedrag, om te checken of er geen signalen zijn dat jouw partner of een andere dierbare je zou gaan verlaten.
- Patroon van aantrekken en weer afstoten: In een relatie kunnen mensen met verlatingsangst een patroon ontwikkelen van aantrekken en weer afstoten.
6 stappen om jouw verlatingsangst te overwinnen
Heb jij verlatingsangst? Uiteraard wil je daar dan snel van verlost worden! Niet altijd is dat eenvoudig op te lossen. Maar met onderstaande tips kan je jezelf wel alvast een zet in de goede richting te geven.
- Stap 1: De eerste stap die je moet zetten als je je verlatingsangst wil oplossen is erkennen dat je deze angst hebt. Door bewust te zijn van je emoties, kun je beginnen met het aanpakken van de bron van je angst.
- Stap 2: Wanneer je veel angst ervaart, probeer dan eerst rustig te worden door ademhalingsoefeningen toe te passen. Adem diep in en langzaam uit om je lichaam te kalmeren en je gedachten weer tot rust te laten komen.
- Stap 3: Probeer vervolgens de gedachten die jou angstig maken en jouw verlatingsangst hebben aangewakkerd op te schrijven. Kijk vervolgens of deze gedachten echt geloofwaardig zijn. Heb je een feitelijk bewijs dat jouw angstige gedachten echt kloppen of worden ze vooral gevoed door jouw angst?
- Stap 4: Zet dan tegenover deze angstige gedachten een nieuwe helpende gedachten die jou gerust kan stellen. Zorg dat die helpende gedachten op feiten zijn gebaseerd.
- Stap 5: Zoek iemand in jouw omgeving met wie je kan praten en die jou kan helpen deze angstige gedachten rondom verlating om te zetten in realistische en helpende gedachten.
- Stap 6: Zorg goed voor jezelf, ga iets doen wat je leuk vindt. Doe iets wat afleiding of ontspanning biedt om de stress te verminderen.
En hoe dan verder?
Wil jij definitief afrekenen met de angst die jouw liefdesleven saboteert, jou onzeker maakt en een gelukkig leven in de weg staat? Met professionele begeleiding ontrafelen wat jou belemmert in jouw zoektocht naar de ware liefde? Door het volgen van onze Academie zal jij het juiste pad vinden naar een positief zelfbeeld, echte verbinding, de ware liefde en een duurzame relatie. Welkom bij VRIJ-dag, Academie voor Ware Liefde!